สร้างสรรค์โซลูชัน IT ยุคใหม่ด้วยพลังแห่ง Open Data

เคยสังเกตไหมว่าเดี๋ยวนี้ “ข้อมูล” กลายเป็นสิ่งที่แทบจะขาดไม่ได้ในทุกเรื่อง รวมถึงการออกแบบระบบ IT ที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น ยิ่งถ้าพูดถึง Open Data ที่ใครๆ ก็เข้าถึงได้ ยิ่งกลายเป็นแหล่งวัตถุดิบชั้นดีที่ช่วยให้เราคิดอะไรใหม่ๆ ได้เยอะขึ้นแบบไม่ต้องเริ่มจากศูนย์ สำหรับคนที่ดูแล IT Network ก็สามารถนำ Open Data ไปใช้วิเคราะห์แนวโน้มผู้ใช้งานหรือวางโครงสร้าง Network สำหรับองค์กรได้ ที่สำคัญคือมันเปิดโอกาสให้ทุกคนเล่นกับข้อมูลได้อย่างอิสระ เพื่อสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ ในโลก IT แบบไม่มีกรอบ

Open Data คืออะไร? ทำไมถึงสำคัญต่อการสร้างสรรค์ IT

Open Data หรือ “ข้อมูลเปิด” คือชุดข้อมูลที่เปิดให้สาธารณะสามารถเข้าถึง นำไปใช้ หรือนำไปพัฒนาต่อได้โดยไม่ติดข้อจำกัดทางลิขสิทธิ์ โดยมักมาจากแหล่งข้อมูลอย่างหน่วยงานรัฐ องค์กรไม่แสวงหากำไร หรือภาคเอกชนบางราย จุดเด่นคือใช้งานได้ง่าย ปรับใช้ซ้ำได้ และอยู่ในรูปแบบที่พร้อมนำไปต่อยอด ไม่ว่าจะเป็นโปรเจกต์ด้าน IT Network การสร้างแอปใหม่ หรือยกระดับระบบ IT ให้ทำงานฉลาดและคล่องตัวมากยิ่งขึ้น

ความแตกต่างระหว่าง Open Data และ Big Data

• Open Data คือข้อมูลที่เปิดให้สาธารณะเข้าถึงได้โดยไม่ต้องมีสิทธิพิเศษ
• Big Data คือข้อมูลขนาดใหญ่ที่มักถูกเก็บแบบ Real-time และต้องใช้เครื่องมือเฉพาะในการประมวลผล

ถ้าจะเทียบง่ายๆ Open Data คือข้อมูลที่ทุกคนเข้าถึงและใช้ประโยชน์ได้ ส่วน Big Data มักเป็นข้อมูลเฉพาะที่องค์กรจัดเก็บเอง ต้องใช้เครื่องมือเฉพาะทางถึงจะได้ผลลัพธ์ที่มีความหมาย แต่หากนำทั้งสองรูปแบบมารวมกันจะช่วยให้วิเคราะห์ภาพรวมได้ลึกขึ้น เช่น ใช้ Big Data ขององค์กรควบคู่กับ Open Data เพื่อออกแบบ Network สำหรับองค์กรที่ตอบโจทย์และแม่นยำยิ่งกว่าเดิม

เหตุผลที่ Open Data กลายเป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับการสร้างสรรค์โซลูชัน IT

การพัฒนาโซลูชัน IT ไม่ได้เริ่มจากศูนย์อีกต่อไป ถ้ามี Open Data อยู่ในมือ เราสามารถใช้ข้อมูลเหล่านี้มาช่วยวางแผน วัดผล หรือแม้แต่วิเคราะห์ความต้องการของผู้ใช้งานได้ทันที โดยไม่ต้องรอข้อมูลภายในจากระบบหลังบ้าน

ตัวอย่างเช่น การสร้างระบบที่ช่วยคาดการณ์ทราฟฟิกใน IT Network หรือการออกแบบระบบ IT สำหรับองค์กรที่ต้องรองรับการใช้งานจากหลายแหล่งข้อมูลพร้อมกัน Open Data จึงเปรียบเหมือนแหล่งข้อมูลตั้งต้นที่ช่วยให้การพัฒนาระบบ IT ไม่ต้องเดาทางอีกต่อไป

ประโยชน์ของ Open Data ในการลดต้นทุน เพิ่มประสิทธิภาพ และสร้างนวัตกรรม

• ลดต้นทุน เพราะไม่ต้องซื้อข้อมูลหรือเสียเวลาสร้างเอง
• เพิ่มประสิทธิภาพในการวิเคราะห์และวางแผน IT Network หรือระบบในองค์กร
• สร้างนวัตกรรม เพราะข้อมูลเปิดเปิดโอกาสให้คิดนอกกรอบ ทดลองอะไรใหม่ๆ ได้ง่าย

หลายองค์กรเริ่มนำ Open Data มาใช้ควบคู่กับเทคโนโลยีที่มีอยู่ ไม่ว่าจะเป็น Cloud, IoT หรือ AI เพื่อพัฒนา Network สำหรับองค์กรที่ตอบโจทย์ผู้ใช้งานในโลกจริง

ไอเดียสร้างสรรค์โซลูชัน IT จาก Open Data ในหลากหลายอุตสาหกรรม

Open Data ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในแวดวงไอทีหรือองค์กรรัฐเท่านั้น แต่สามารถนำไปต่อยอดในอุตสาหกรรมต่างๆ ได้แบบที่เราคาดไม่ถึง ตั้งแต่เรื่องใกล้ตัวอย่างการเดินทาง ไปจนถึงการลงทุนส่วนบุคคล ถ้าเชื่อมโยงเข้ากับระบบ IT ที่ดี หรือผสานเข้ากับ IT Network ที่มีโครงสร้างพร้อมใช้งาน โอกาสในการสร้างสรรค์นวัตกรรมก็แทบไร้ขีดจำกัดเลยทีเดียว

การขนส่งและโลจิสติกส์ วางแผนล่วงหน้าอย่างชาญฉลาด

ธุรกิจโลจิสติกส์เองก็ใช้ข้อมูลเปิดเหล่านี้มาช่วยจัดการและติดตามยานพาหนะแบบเรียลไทม์ รวมถึงใช้ AI วิเคราะห์เส้นทางเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการขนส่ง ทั้งหมดนี้จะเวิร์กมากขึ้นเมื่อมี Network สำหรับองค์กรที่มั่นคงและรองรับการเชื่อมต่อหลากหลายอุปกรณ์

การเกษตร จากผืนดินสู่แพลตฟอร์มดิจิทัล

Open Data ด้านอุตุนิยมวิทยาและข้อมูลภูมิศาสตร์สามารถนำมาใช้พัฒนาแพลตฟอร์มพยากรณ์ผลผลิตหรือระบบแจ้งเตือนสภาพอากาศล่วงหน้า ซึ่งช่วยให้เกษตรกรวางแผนได้ดีขึ้น อีกทั้งยังสามารถสร้างแอปที่ให้คำแนะนำการเพาะปลูกเฉพาะพื้นที่ โดยเชื่อมต่อกับ IT Network ที่เก็บข้อมูลจากเซ็นเซอร์ในแปลงเพาะปลูก ช่วยให้การจัดการเกษตรมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นและลดความเสี่ยงจากภัยธรรมชาติ

การท่องเที่ยว ปรับประสบการณ์เดินทางให้ตรงใจ

ข้อมูลพิกัดหรือสถานที่สำคัญที่เปิดเผยผ่าน Open Data สามารถนำมาพัฒนาแอปแนะนำสถานที่ท่องเที่ยวแบบ Personalize ได้ ไม่ว่าจะตามความสนใจหรือพฤติกรรมการเดินทางของแต่ละคน นักพัฒนาเองยังสามารถสร้างระบบเปรียบเทียบราคาที่พัก ตั๋วรถไฟ หรือสายการบิน โดยดึงข้อมูลจากหลายแหล่งมาแสดงในหน้าเดียว เสริมด้วยระบบ IT ที่รองรับผู้ใช้งานจำนวนมาก และมี IT Network ที่เสถียร รองรับการเข้าถึงจากทุกอุปกรณ์และทั่วโลก

การเงิน เข้าใจข้อมูลเพื่อวางแผนได้แม่นยำ

Open Data ด้านเศรษฐกิจ เช่น ราคาตลาดหลักทรัพย์ ดัชนีเงินเฟ้อ หรือข้อมูลภาษี สามารถนำไปต่อยอดเป็นเครื่องมือวิเคราะห์แนวโน้มเศรษฐกิจ หรือแม้แต่ระบบช่วยประเมินความเสี่ยงทางการเงินในรูปแบบที่เข้าใจง่ายสำหรับบุคคลทั่วไป แอปลงทุนหรือ Fintech ต่างๆ ก็สามารถใช้ข้อมูลเหล่านี้ร่วมกับ ระบบ IT ที่มี Machine Learning วิเคราะห์แนวโน้ม และเชื่อมโยงผ่าน IT Network เพื่อแสดงผลแบบเรียลไทม์ได้เลยบนมือถือของผู้ใช้งาน

การเข้าถึง Open Data โอกาสจากภาครัฐสู่ภาคธุรกิจ

เมื่อก่อนการจะได้ข้อมูลจากภาครัฐมาใช้งานต้องใช้เวลาเยอะมาก ทั้งรอเอกสาร รอยืนยัน แต่ตอนนี้โลกเปลี่ยนไปแล้ว หลายหน่วยงานภาครัฐเริ่มเปิดเผยข้อมูลให้คนทั่วไปสามารถเข้าถึงได้ง่ายขึ้น ภายใต้แนวคิด Open Government Data (OGD) หรือข้อมูลเปิดภาครัฐ ซึ่งกลายเป็นเครื่องมือทรงพลังสำหรับนักพัฒนา เจ้าของธุรกิจ หรือแม้แต่คนที่ดูแลระบบ IT และวางแผน Network สำหรับองค์กรที่ต้องการใช้ข้อมูลมาเพิ่มมูลค่าให้กับงานของตัวเอง

• ภาพรวมสถานการณ์ Open Data ในปัจจุบันและแนวโน้มในอนาคต

ปัจจุบันหลายประเทศรวมถึงประเทศไทย กำลังขับเคลื่อนการเปิดเผยข้อมูลภาครัฐอย่างจริงจัง ข้อมูลที่เคยเก็บไว้อยู่หลังบ้าน เช่น สถิติจราจร ข้อมูลประชากร หรือข้อมูลสภาพแวดล้อม เริ่มถูกนำมาเผยแพร่ให้ประชาชนเข้าถึงได้ แนวโน้มในอนาคตก็สดใสมากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะเมื่อองค์กรเอกชนเริ่มใช้ Open Data ผสมกับระบบหลังบ้านของตัวเอง เช่น การนำข้อมูลจากภาครัฐมาเชื่อมต่อกับ IT Network ที่มีอยู่ เพื่อวิเคราะห์และพัฒนาบริการใหม่ๆ

• Open Government Data (OGD) บทบาทของภาครัฐในการเปิดเผยข้อมูลเพื่อส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม

OGD ไม่ใช่แค่เครื่องมือทางเทคโนโลยี แต่ยังเป็น “ตัวเร่งนวัตกรรม” ที่ภาครัฐใช้ผลักดันการเติบโตของเศรษฐกิจดิจิทัล ภาครัฐในหลายประเทศรวมถึงไทย เริ่มเข้าใจว่าการแชร์ข้อมูลให้ประชาชน นักวิจัย และภาคธุรกิจ เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยเปิดทางให้เกิดนวัตกรรมใหม่ๆ ได้

• ตัวอย่างแพลตฟอร์มและแหล่งข้อมูล Open Data ที่สำคัญของภาครัฐในประเทศไทย เช่น data.go.th

หนึ่งในแหล่งข้อมูลหลักที่ทุกคนควรรู้จักคือ data.go.th แพลตฟอร์มศูนย์รวมข้อมูลเปิดภาครัฐของไทย ซึ่งมีข้อมูลจากหลายกระทรวง เช่น ข้อมูลสุขภาพ ข้อมูลโลจิสติกส์ ข้อมูลธุรกิจ และอื่นๆ อีกเพียบ ถ้ามี IT Network และระบบจัดเก็บข้อมูลที่ดี ข้อมูลเหล่านี้จะกลายเป็น asset ที่ใช้งานต่อได้หลากหลาย

• ขั้นตอนและแนวทางการเข้าถึงและนำข้อมูลจาก OGD ไปใช้ประโยชน์ในการพัฒนาธุรกิจ

เว็บไซต์ต่างๆ ของภาครัฐออกแบบมาให้เข้าถึงง่าย ใช้ไฟล์ในรูปแบบมาตรฐาน เช่น CSV, JSON หรือเชื่อมต่อผ่าน API ขั้นตอนเบื้องต้นก็มีประมาณนี้

1. เลือกหมวดหมู่ที่สนใจบนเว็บไซต์ OGD เช่น ด้านสุขภาพ เกษตร หรือเศรษฐกิจ
2. ดาวน์โหลดข้อมูลหรือใช้ API เพื่อเชื่อมต่อกับระบบของเรา
3. นำข้อมูลไปวิเคราะห์ต่อด้วยเครื่องมือที่เหมาะสม เช่น Excel, Power BI, หรือระบบที่เขียนขึ้นเอง
4. เชื่อมโยงเข้ากับระบบหลังบ้าน เช่น ระบบ CRM ระบบวางแผนทรัพยากร หรือแม้แต่ Network สำหรับองค์กรที่ต้องการปรับตามสภาพแวดล้อมของผู้ใช้งาน

ข้อควรระวังและแนวทางการใช้งาน Open Data อย่างมีประสิทธิภาพ

ถึงแม้ Open Data จะเปิดโอกาสให้ต่อยอดไอเดียใหม่ๆ ได้หลากหลาย แต่การใช้งานจริงก็มีจุดที่ต้องระวัง เช่น ข้อมูลที่ไม่อัปเดต รูปแบบไฟล์ที่หลากหลายเกินไป หรือความครบถ้วนของเนื้อหา หากทีม IT ต้องนำข้อมูลเหล่านี้มาเชื่อมกับ IT Network ภายในองค์กร ก็ควรวางแผนตรวจสอบและจัดการข้อมูลให้ดีก่อนเพื่อให้การนำไปใช้งานเกิดประสิทธิภาพสูงสุด

• ความท้าทายและข้อจำกัดในการใช้ Open Data

  • คุณภาพของข้อมูลบางชุดอาจไม่อัปเดต หรือมีข้อมูลขาดหาย
  • รูปแบบไฟล์ที่หลากหลาย บางครั้งอาจได้เป็น PDF บางครั้งเป็น CSV หรือ XML ซึ่งทำให้ต้องใช้เวลานานในการเตรียมข้อมูลก่อนนำไปวิเคราะห์

ถ้าองค์กรไม่มีทีมไอทีที่พร้อม หรือไม่มีโครงสร้าง IT Network ที่สามารถจัดการกับข้อมูลหลายรูปแบบได้ ก็อาจต้องลงทุนเพิ่มทั้งเครื่องมือและคนดูแล

• ประเด็นด้านลิขสิทธิ์และการอ้างอิงแหล่งที่มาของข้อมูล

ถึงข้อมูลจะเปิด แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าใช้ได้ตามใจ บางชุดข้อมูลระบุเงื่อนไขชัดเจน เช่น ต้องใส่เครดิตหรือห้ามใช้เพื่อการพาณิชย์ เพราะฉะนั้นก่อนจะนำข้อมูลไปใช้จริง ควรอ่าน Terms of Use หรือ License ให้ดี

• แนวทางการตรวจสอบและปรับปรุงคุณภาพข้อมูล Open Data

อยากใช้ Open Data ให้แม่น ต้องไม่ลืมขั้นตอนตรวจสอบและเคลียร์ข้อมูลก่อนเสมอ ไม่ว่าจะใช้ Excel, Google Sheets หรือระบบวิเคราะห์ที่ซับซ้อนกว่านั้นก็ตาม แนะนำให้ตรวจสอบความครบถ้วน ความถูกต้องด้วยการ cross-check กับแหล่งอื่น และทำ Data Cleaning เช่น ปรับชื่อให้เป็นมาตรฐาน ลบแถวซ้ำ

• เครื่องมือและเทคนิคในการวิเคราะห์และประมวลผล Open Data

ไม่ต้องเป็น Data Scientist ก็เริ่มใช้ Open Data ได้ เพราะตอนนี้มีเครื่องมือเจ๋งๆ ที่ช่วยวิเคราะห์และทำ Visualization ได้แบบไม่ยุ่งยาก เช่น

• • Power BI / Google Data Studio : เหมาะสำหรับการแสดงผลแบบกราฟ
  • Python / Jupyter Notebook : สำหรับสายเขียนโค้ดที่อยากวิเคราะห์เชิงลึก

ถ้าองค์กรมีระบบ IT ที่รองรับการเชื่อมต่อหลายแพลตฟอร์ม และมี IT Network ที่ปลอดภัย ก็สามารถตั้งระบบอัตโนมัติสำหรับดึงข้อมูล วิเคราะห์ และแสดงผลแบบ Realtime ได้เลย

สรุป

Open Data ไม่ได้เป็นแค่ข้อมูลฟรีจากภาครัฐหรือแหล่งสาธารณะทั่วไป แต่คือเครื่องมือทรงพลังที่ช่วยปลดล็อกไอเดียใหม่ๆ และต่อยอดไปสู่การพัฒนาโซลูชันในโลก IT ได้แบบไร้ขีดจำกัด ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจขนาดเล็กหรือองค์กรใหญ่ หากรู้จักเลือกใช้ข้อมูลให้ตรงจุดและสามารถเชื่อมต่อเข้ากับระบบ IT หรือ Network สำหรับองค์กรได้อย่างลงตัว ก็มีโอกาสสร้างมูลค่า สร้างนวัตกรรม และขยับตัวเองให้ก้าวทันในโลกที่เปลี่ยนเร็วด้วยพลังของ IT Network ที่ใช้งาน Open Data ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

 

FAQ

 

Open Data แตกต่างจากข้อมูลส่วนตัวอย่างไร และมีข้อจำกัดในการนำไปใช้อย่างไรบ้าง?

• Open Data คือข้อมูลสาธารณะที่ใครก็เข้าถึงและนำไปใช้ได้ ต่างจากข้อมูลส่วนตัวที่มีข้อจำกัดด้านสิทธิและความเป็นส่วนตัว แต่การใช้ Open Data ควรระวังเรื่องความถูกต้อง ความครบถ้วน และความทันสมัยของข้อมูลก่อนใช้งานจริงในระบบ IT หรือเชื่อมต่อกับ IT Network

ธุรกิจขนาดเล็กสามารถเริ่มต้นใช้ Open Data ในการพัฒนาโซลูชัน IT ได้อย่างไรบ้าง?

• เริ่มจากแหล่งข้อมูลเข้าถึงง่าย เช่น data.go.th แล้วนำมาวิเคราะห์ผ่านเครื่องมือพื้นฐานอย่าง Excel หรือ Google Sheets เช่น ทำกราฟดูแนวโน้มลูกค้า ไม่จำเป็นต้องมี Network สำหรับองค์กรก็สามารถต่อยอดไอเดียได้เลย

มีเครื่องมือหรือแพลตฟอร์มใดบ้างที่ช่วยในการจัดการและวิเคราะห์ Open Data?

• เครื่องมือใช้งานง่าย เช่น Google Data Studio, Power BI, Tableau Public หรือ OpenRefine ช่วยให้วิเคราะห์และแสดงผลข้อมูลได้รวดเร็ว โดยเฉพาะเมื่อเชื่อมกับระบบ IT ภายในหรือ IT Network ที่มีอยู่

เฮลโหลไพน์ (Hellopine) เราคือที่ปรึกษาด้านการ วางระบบ IT วางระบบ Wifi ที่ให้บริการ IT Services ครบวงจรสำหรับองค์กรธุรกิจและสำนักงานต่างๆ เราออกแบบและวางโครงสร้างระบบ IT ที่เหมาะสมกับธุรกิจของคุณโดยเฉพาะ ติดต่อ Hellopine เพื่อรับคำปรึกษาโดยผู้เชี่ยวชาญ โทร 02-100-5073 หรือ ติดต่อเรา ได้ทางเว็บไซต์ Hellopine.com

 

ให้ Hellopine ดูแลธุรกิจของคุณ ติดต่อ 02-100-5073 หรือ

ปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญได้ฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย